آزمایشگاه بیومارکر
واژه بیومارکر برای نخستین‌بار توسط مؤسسه ملی بهداشت آمریکا در سال ۱۹۸۰ بکاربرده شد. اما بیومارکر چیست؟
به یک ماده که حضور آن نشان‌دهنده وجود یک جاندار زنده باشد بیومارکر یا نشانگر زیستی میگوییم خب این از اسم آن نیز مشخص است. اما در حوزه پزشکی به عنوان یک شاخص کمی و ابزاری برای بررسی سلامت یک اندام یا دیگر جنبه‌های سلامتی یک موجود زنده به کار می رود.
نشانگرهای زیستی هم چنین می توانند در بسیاری از موارد، از جمله بررسی پیشرفت بیماری، ارزیابی رژیم‌های درمانی مؤثر برای برخی از سرطان‌ها، یا عود مجدد سرطان مفید و کاربردی باشند. از نظر مولکولی، اصطلاح نشانگر زیستی زیرمجموعه ای از نشانگرهایی است که ممکن است با استفاده از فناوری‌های ژنومیکس، پروتومیکس و فناوری‌های تصویربرداری کشف شوند و نقش مهمی در زیست پزشکی بازی کنند. این نشانگرها در زمینه تشخیص و پیشگیری از بیماری،شناسایی هدف دارویی، پاسخ دارویی و غیره کمک مؤثری کرده و انواع متعددی از آن‌ها برای بسیاری از بیماری‌ها شناسایی شده‌اند .
اما امروزه بیومارکرها نقش مهمی در تحقیقات نوروساینس و علوم شناختی از جمله ارزیابی سلامت مغز و شناخت ایفا کرده اند.یکی از کاربردهای مهم بیومارکرها در نوروساینس، تشخیص زودهنگام و پیش‌بینی بیماری‌های عصبی-شناختی نظیر آلزایمر است. برای مثال بیومارکرهایی مانند تاو پروتئین و آمیلوئید بتا 42 می‌توانند در شناسایی زودهنگام آلزایمر مفید باشند. همچنین بیومارکرها کمک می‌کنند تاثیر درمان‌ها و مداخلات مختلف بر سلامت مغز و شناخت را ارزیابی نماییم. در این زمینه در دوران اخیر تحقیقات جدیدی در حال انجام است به عنوان مثال کشف ارتباط بین بیومارکرهای التهابی در خون با شروع و شدت بیماری آلزایمر که می‌تواند کمک کند تا درمان‌های ضدالتهابی برایپیشگیری از آلزایمر مورد استفاده قرار گیرد. هم چنین توسعه روش تصویربرداری فلورسانس از فعالیت مغز برایمطالعه الگوهای اتصال عصبی در اختلالات روانی مثل اسکیزوفرنی در حال توسعه و پیشرفت است.
امروزه با استفاده از بیومارکرهای سرمی توانسته اند تشخیص زودهنگام و عود بیماری در افسردگی اساسی را تا حدودی پیش‌بینی کنند. هم چنین مطالعات اخیر نشان دادند مکمل‌های امگا 3 می‌تواند باعث کاهش التهاب مزمن و بهبود عملکرد شناختی در سالمندان شود.
تیم تحقیقاتی ما در مرکز نوآوری مغز و اعصاب در نظر دارد در کنار متخصصان برجسته، در زمینه‌هایی همچون کاربرد بیومارکرها برایتشخیص زودهنگام بیماری‌های عصبی، بررسی اثرات مداخلات درمانیبر سلامت مغز، و پیشبرد فناوری‌های نوین تصویربرداری مغز فعالیت کند.
در صورتی که علاقه‌مند به حوزه‌های نوین و نوآورانه در حوزه بیومارکرها هستید و یا تمایل دارید در پروژه‌های تحقیقاتی نوروساینس و علوم شناختی مرتبط با بیومارکرها حضور داشته باشید با عضویت در تیم مامیتوانید علاوه بر اینکه در جریان نوآوری‌های حوزه نوروساینس قرار گیرید،مهارت‌های تحقیقاتی خود را نیز ارتقا دهید.
- نویسنده:دکتر علیرضا زری‌باف
